In 2009 ontdekten twee meisjes uit de buurt de verdwijning van het beeld van de ‘samen opgaande engelen’ (van de hand van Caro Schaars). Een bronzen sculptuur dat jarenlang het plein voor De Oude Lambertus had opgesierd.
Na ampele gedachtevorming over een nieuwe invulling van de lege sokkel, tussen gemeente, kerk en bestuursraad, was er afgelopen 24 september de officiële onthulling. Geen kunstwerk à la de engelen, maar wel een mooie maquette, gebaseerd op gedegen archeologisch onderzoek door afdeling erfgoed en kerk. De maker: Jan Viguurs, bouwhistoricus van de gemeente Den Bosch. Bij de maquette een tegel met historische info en een QR-code voor nog meer informatie online, van de hand van Dennis Dekker.
De maquette toont het kerkgebouw, zoals het eruit gezien kan hebben na de bouw in 1485. In de jaren die volgden werd er vergroot en aangebouwd, met uiteindelijk tussen ca. 1551 en 1587 ook een vergroting van het koorgedeelte. Dit werd in 1587 (80-jarige oorlog) grotendeels vernietigd, maar gedurende rustigere tijden -in 1615- weer opgebouwd. Tot op de dag van vandaag is dit koor als kerk in gebruik bij de -ook al eeuwenoude- protestantse gemeente, beter bekend als ‘De Oude Lambertus’. Aan de opgemetselde muurtjes bij de kerk zijn de contouren van de in de maquette getoonde kerk overigens nog steeds op ware grootte te zien.
Wethouder Huib van Olden en Yvonne Schram van de bestuursraad Engelen onthulden de maquette. Ds Marloes Meijer vertelde over het huidige gebruik van het gebouw: lees haar toespraak hier Rob Gruben van Heemkundekring Angrisa vertelde over de boeiende historie. En de twee meisjes van destijds, nu jonge vrouwen, waren uiteraard ook van de partij.
Na afloop waren er heerlijke hapjes en drankjes, verzorgd door de gastvrouwen van de protestantse kerk en Eeterij ’t Smidje. De Engelen zijn voor altijd opgegaan, De Oude Lambertus staat er al eeuwen en lijkt te zeggen: ‘ik blijf hier staan’. *) Hopelijk met de maquette nog lange tijd in haar kielzog.
Een bijzonder geslaagde bijeenkomst, dankzij de plezierige samenwerking.
*) lees ook: ‘De oude Lambertus’, (2008), Ans Vermeijden en Kees van Grootheest, te bestellen via onze scriba@kerk-engelen.nl voor 10 euro.
Lees ook het artikel in het Brabants Dagblad
Een stukje geschiedenis:
Een houten kerk, in de 10e eeuw, zo is het vermoeden, een tufstenen gebouw rond 1100, dat zich door ontwikkelde tot de grote 15e eeuwse kerk die we op de maquette zien. Die kerk was geen lang leven beschoren. Tijden de oorlog tussen de Spaanse en Staatse troepen in 1587 is de toren met springstof opgeblazen. Alleen het priesterkoor bleef overeind. Dit werd later hersteld en is de huidige Oude Lambertus.
Het heeft een vriendelijke uitstraling en iedereen is welkom om binnen te komen (en weer naar buiten te gaan). Binnen is te zien dat er al eeuwen lief en leed gedeeld wordt, in Gods licht.
De oude kanselbijbel stamt uit 1748 en toont hoe predikanten door de eeuwen heen op de bijbel leunden, in geestelijke zin, maar ook fysiek. De handafdrukken zijn zichtbaar in de slijtplekken langs de bladen. De kroonluchter glimt al sinds 1794 en zet de kerk op donkere dagen in een sfeervol licht. De doopvont uit 1500 is sinds die werd opgegraven weer in gebruik genomen en wordt nog altijd gebruikt om te bevestigen dat God met ieder mens meegaat. De grafstenen uit de 17e eeuw getuigen ervan dat die steun ook gezocht werd in het grootst mogelijke verdriet; de dood van, soms ook heel jonge, geliefden. Al eeuwen zoeken mensen elkaar op en trachten ze het goede te doen in de wereld.
Ook nu nog komen allerlei groepen mensen samen in dit kerkgebouw. Voor een traditionele viering, voor een interactieve, creatieve kliederviering, voor muziek op zondag, voor cd-opnames, huwelijken, muziekrepetities of een goed gesprek. Op allerlei manieren zijn mensen bij deze gemeenschap of vooral bij het gebouw betrokken. En vergeet niet de mooie projecten die vanuit deze gemeenschap, samen met de katholieke geloofsgenoten, in het dorp worden gerealiseerd: op stap met de Passion, het Engelenproject en samen met Angrisa, de Engelenburcht, Burgers in Beweging en vele anderen de mooie kerstfilm in Coronatijd…
We hopen dat dit kerkje nog vele jaren een verbindende functie kan hebben in het dorp.